Meer regie op eigen persoonsgegevens dankzij wijziging Wet BRP

1. Inzage in gegevens via mijnoverheid.nl 

Via www.mijnoverheid.nl, onder ‘identiteitsgegevens > persoonlijke gegevens’ kunnen burgers met een MijnOverheid-account zien met welke persoonsgegevens ze zijn geregistreerd in de Basisregistratie Personen (BRP). Begin 2022 is het ook mogelijk om onder ‘identiteitsgegevens > gedeelde persoonsgegevens’ direct te zien met welke (overheids)organisaties hun gegevens uit de BRP worden gedeeld. Zichtbaar wordt welke (overheids)organisaties automatisch een BRP-update ontvangen wanneer gegevens veranderen, zoals een adres bij verhuizing. Per (overheids)organisatie staat overzichtelijk beschreven welke BRP-gegevens deze organisatie mag gebruiken en voor welk doel. Gegevens die gemeenten delen vanuit hun eigen lokale registraties zijn niet in dit overzicht opgenomen.  

Burgers met vragen of opmerkingen over het gebruik van de BRP-gegevens worden doorverwezen naar (de website van) de organisaties die de gegevens gebruiken. De contactgegevens van deze organisaties zijn ook te vinden op www.mijnoverheid.nl. 

2. Verandering adoptiegegevens 

Voorheen kwam het soms voor dat adoptieouders hun geadopteerde kinderen niet vertelden dat het kind geadopteerd is en dat de afkomstgegevens van deze kinderen konden worden gewist van hun persoonslijst. Het wissen van deze gegevens heeft tot gevolg dat geadopteerde kinderen later veel moeilijker kunnen achterhalen wie hun biologische ouders zijn. Dit staat echter op gespannen voet met het recht van kinderen hun afkomst te kennen en met de eerbiediging van hun identiteit. Bij de behandeling van de BRP-wetswijziging in de Tweede Kamer op 10 juni 2021 wees de ChristenUnie dan ook op het belang dat ieder kind mag weten waar het vandaan komt. De Tweede Kamer steunde het voorstel van de ChristenUnie om dit belang in de Wet BRP beter te beschermen. 

Vanaf 1 januari 2022 kunnen adoptiefouders de oorspronkelijke gegevens van hun geadopteerde kind, zoals de naam, de biologische ouders en de oorspronkelijke nationaliteit, niet meer uit de BRP laten verwijderen. Alleen het geadopteerde kind (van 16 jaar of ouder) kan voortaan nog zo’n verzoek indienen. 

3. Verwijderen geslachtsvermelding 

Wie 16 jaar of ouder is kan al enige tijd de vermelding van zijn of haar geslacht in de BRP laten wijzigen. Zo’n wijziging wordt dan niet alleen doorgevoerd op de eigen persoonslijst, maar leidt ook tot automatische aanpassing op de persoonslijsten van de relaties, zoals ouders, partners of kinderen. Deze relaties kunnen vragen om deze aanpassing op hun eigen persoonslijst ongedaan te maken. Als de relaties de aanpassing laten staan, kunnen ze er ook voor kiezen de oude gegevens van vóór de wijziging te laten verwijderen. Deze laatste mogelijkheid staat vanaf 1 januari 2022 expliciet in de Wet BRP. 

Een voorbeeld. Vader A ondergaat een geslachtsverandering en laat zijn geslachtsvermelding in de BRP wijzigen van ‘M’ (man) naar ‘V’ (vrouw). Op de persoonslijst van zoon B werkt deze wijziging automatisch door: daarop staat de vader voortaan opgenomen als ouder met geslacht ‘V’ en met als historisch gegeven ‘M’. De zoon kan ervoor kiezen het historische gegeven ‘M’ te laten verwijderen van zijn eigen persoonslijst (dus niet van de lijst van de vader). Hij kan er ook voor kiezen om juist het nieuwe gegeven (‘V’) te laten verwijderen of om beide gegevens te laten staan.