Een belangrijke stap in het Programma Verbeteren Reisdocumentenstelsel (VRS) is de aanvulling van het Basisregister Reisdocumenten. Daaraan werkt de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) de komende maanden. Willem van Ravesteijn, programmamanager VRS: ‘Na de aanvulling van het basisregister stellen we stapsgewijs nieuwe functionaliteiten beschikbaar. Die geven instanties toegang tot een actueel en volledig basisregister van alle uitgegeven reisdocumenten en helpen om identiteitsfraude en misbruik te detecteren.’

Een foto van Willem van Ravesteijn
Willem van Ravesteijn, RvIG

‘Het oorspronkelijke Basisregister Reisdocumenten bevat op dit moment Nederlandse reisdocumenten die ongeldig zijn omdat ze van rechtswege zijn vervallen’, vertelt Willem. ‘Vanaf 1 januari 2021 is er sprake van een overgangssituatie. Het programma VRS werkt aan een nieuw en volledig basisregister waarin aanvragen en bijbehorende uitgegeven reisdocumenten, dus ook geldige documenten, worden vastgelegd. Op dit moment zijn geldige documenten alleen maar decentraal vastgelegd bij de uitgevende instantie. Het uitgebreide Basisregister Reisdocumenten geeft dus een totaalbeeld van alle aanvragen en de actuele status van alle uitgegeven reisdocumenten.’

Het uitgebreide Basisregister Reisdocumenten geeft een totaalbeeld van alle aanvragen

Een foto van Bert Roorda
Bert Roorda, RvIG

Koppeling

Om het Basisregister Reisdocumenten aan te vullen neemt RvIG twee stappen. Bert Roorda, projectleider datamigratie: ‘Sinds 1 augustus worden nieuwe aanvragen voor reisdocumenten uit de Reisdocumenten Aanvraag- en Archiefstations (RAAS) automatisch doorgegeven aan het Basisregister Reisdocumenten. Bovendien worden sinds 1 augustus de status en geldigheid van die reisdocumenten in het register bijgehouden. De RAAS-en staan decentraal bij instanties die reisdocumenten mogen uitgeven: (grens)gemeenten, de Koninklijke Marechaussee, het Caribisch deel van het Koninkrijk en het ministerie van Buitenlandse Zaken. Het gaat om 450 systemen die geen gegevens met elkaar kunnen uitwisselen. De uitgevende instanties bepalen of iemand recht heeft op een reisdocument. In dat geval wordt het document geproduceerd en uitgegeven. Door de decentrale systemen is het mogelijk dat personen die bijvoorbeeld bij verschillende grensgemeenten aanvragen kunnen doen, bij de ene grensgemeente worden afgewezen en bij de andere grensgemeente wel een reisdocument verkrijgen.’

Datamigratie

Ten tweede worden aan het einde van het jaar afgeronde aanvragen toegevoegd aan het Basisregister Reisdocumenten. ‘De lopende aanvragen van vóór 1 augustus worden de komende maanden afgehandeld door uitgevende instanties’, aldus Bert. ‘Een aanvraag heeft een wettelijke doorlooptijd van maximaal drie à vier maanden, dus ik verwacht dat deze aanvragen eind november zijn afgehandeld. Dan gaan we alle relevante data via digitale verbindingen uit de RAAS-en ophalen en naar het basisregister migreren. Hoewel de uitgevende instanties niets van deze migratie zullen merken, stellen we ze natuurlijk wel netjes hiervan op de hoogte. Overigens worden biometrische gegevens, zoals de pasfoto en de vingerafdruk, nadrukkelijk niet gemigreerd. De wettelijke kaders om deze gegevens centraal op te slaan ontbreken namelijk nog.’

Biometrische gegevens, zoals de pasfoto en de vingerafdruk, worden niet gemigreerd

Nieuwe functionaliteiten

Als deze twee stappen succesvol zijn doorlopen kunnen uitgevende instanties de aanvraaggeschiedenis of de lopende aanvraag van een persoon zien. Dat kan helpen bij het detecteren van identiteitsfraude en misbruik. ‘Bovendien gaan we stapsgewijs nieuwe functionaliteiten beschikbaar stellen’, aldus Willem. ‘Een mooi voorbeeld van zo’n functionaliteit is StopID. Daarmee kunnen burgers zelf online de vermissing van een reisdocument melden en de geldigheid van dat document stopzetten. Op die manier wordt misbruik tegengegaan. De uitwerking van StopID is inmiddels gestart. We verwachten dat deze functionaliteit in de loop van 2023 voor burgers beschikbaar is.’

Een foto van Martijn van der Meer
Martijn van der Meer, RvIG

Document Verificatiedienst

De Document Verificatiedienst is één van de functionaliteiten waarmee het reisdocumentenstelsel wordt verbeterd. Deze dienst maakt gebruik van het aangevulde Basisregister Reisdocumenten. Martijn van der Meer, projectleider informatieverstrekking: ‘Met de Document Verificatiedienst kunnen afnemers van reisdocumentinformatie in Nederland de geldigheid van een paspoort of identiteitskaart verifiëren. Deze afnemers zijn organisaties die wettelijk verplicht zijn om bij het aangaan van klantrelaties een reisdocument te controleren, zoals banken of notarissen. De verificatie verloopt via softwarepakketten van verwerkingspartijen, zoals Stichting BKR. Dat houden we in stand. Om ervoor te zorgen dat een afnemer van reisdocumentinformatie voldoet aan de Paspoortwet en de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) moet hij eerst een autorisatie bij RvIG aanvragen. Daarvoor richten we een portaal in, waarop de afnemer kan inloggen met eHerkenning. RvIG besluit vervolgens of de afnemer gebruik mag maken van de Document Verificatiedienst.’